ПРОБЛЕМА ОТКАЗОВ ОТ ВАКЦИНАЦИИ И ПУТИ РЕШЕНИЯ

С.Т. Уразаева; Т. Бегалин; В.С. Тойгомбаева; А.Б. Уразаева; А.А. Аманшиева; Г.Ж. Нұрмағанбетова; Ш.М. Нурмухамедова; Н.E. Ерболат; Д.A. Айдынғалиева

doi:10.53729/MV-AS.2023.04.06

Авторлар

С.Т. Уразаева Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медицина университеті
Т. Бегалин Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медицина университеті https://orcid.org/0000-0003-2338-6236
В.С. Тойгомбаева Иса Коноевич Ахунбаев атындағы Қырғыз мемлекеттік медициналық академиясы
А.Б. Уразаева Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медицина университеті https://orcid.org/0000-0001-5978-2957
А.А. Аманшиева Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медицина университеті https://orcid.org/0000-0003-4054-4347
Г.Ж. Нұрмағанбетова Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медицина университеті https://orcid.org/0000-0002-3102-0499
Ш.М. Нурмухамедова Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медицина университеті https://orcid.org/0000-0001-5140-3545
Н.E. Ерболат Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медицина университеті https://orcid.org/0009-0006-5633-7616
Д.A. Айдынғалиева Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан медицина университеті https://orcid.org/0009-0008-2329-4538

DOI:

https://doi.org/10.53729/MV-AS.2023.04.06

Аңдатпа

Жұқпалы ауруларға қарсы иммундау жұқпалы ауруларды бақылаудың ең үнемді және қолжетімді құралы болып табылады. Қол жеткізілген жетістіктерге қарамастан, әлемде вакцинациядан бас тартатын адамдар санының айтарлықтай өсуіне және халықтың вакцинацияға деген ұмтылысының төмендеуіне байланысты иммундаумен қамтудың төмендеуіне байланысты ірі бұрқетулер тіркеледі.

Зерттеудің мақсаты-жұқпалы ауруларға қарсы вакцинация мәселелері бойынша әлемдік әдебиеттерге шолу. Басылымдарды іздеу PubMed, Web of Science, Scopus, ScienceDirect, the Cochrane Library және e-library дерекқорларында кілт сөздерді қолдана отырып жүргізілді.

Мақалада көптеген елдерде вакцинамен басқарылатын жұқпалы аурулармен күресудің күрделі эпидемиологиялық жағдайында көрінетін вакцинация мен вакцинаға қарсы көңіл-күйдің төмендеуінің заманауи қауіптері келтірілген. Иммунизациямен қамтудың төмендігінің себептері ата-аналардың вакциналардың қауіпсіздігіне қатысты алаңдаушылықтары, вакцинациядан кейінгі ықтимал жағымсыз құбылыстарға қатысты алаңдаушылықтары және вакцинацияға қарсы қозғалыстарға қарсылардың белсенділігінің артуы болып табылады. Кейбір елдерде ата-аналардың діни сенімдері вакцинацияны қабылдауға немесе қабылдамауға көбірек әсер етті.

Медицина қызметкерлерінің, әсіресе әртүрлі мамандықтағы дәрігерлердің қарым-қатынасын талдау олардың пікірі ата-аналардың балаларды иммундау туралы шешіміне әсер еткенін көрсетті. Ғылыми еңбектерде кейде дәрігерлердің өздері вакцинаның алдын алудың әртүрлі аспектілеріне қатысты ақпараттық тапшылықты бастан кешіретіні және балаларға негізсіз медициналық жауап беретіні көрсетілген.

Мақалада иммундау мәселелері бойынша халықпен ақпараттық жұмысты жақсарту бойынша ұсыныстар берілген.