IN VITRO PLANT CELL CULTURE AJUGA TURKESTANICA

М.К. Тынықұлов; А.Б. Ахметова; А.Б. Абжалелов; Ш.Е. Арыстанова; А.У. Утаубаева; Ж.Н. Уалиахметова; А.У. Тұяқбаева; А.Ж. Темірханов

doi:10.53729/MV-AS.2024.02.10

Авторлар

М.К. Тынықұлов Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
А.Б. Ахметова әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті
А.Б. Абжалелов Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
Ш.Е. Арыстанова Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
А.У. Утаубаева М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан Университеті
Ж.Н. Уалиахметова М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан Университеті
А.У. Тұяқбаева Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
А.Ж. Темірханов "Республикалық микроорганизмдер коллекциясы" ЖШС

DOI:

https://doi.org/10.53729/MV-AS.2024.02.10

Кілт сөздер:

Ajuga turkestanica, эндемик, in vitro, суспензия, өсіру

Аңдатпа

Мақалада эндемикалық өсімдік Ajuga turkestanica культурасының штаммдары-егу арқылы алынған жаңа сызықтардың жасушаларының өсу көрсеткіштері келтірілген. Ғылыми зерттеулер 2022 жылы К.А. Тимирязев атындағы Өсімдіктер физиологиясы институтының мәдени жасушалар биологиясы зертханасында жүргізілді. Жұмыстың мақсаты: Ajuga turkestanica эндемикалық өсімдігінің in vitro тіндер мен жасушалар мәдениетінің жаңа желілерін алу, сондай-ақ әртүрлі факторлардың әсерінен мәдениеттің өсуін және қайталама метаболизм өнімдерінің биосинтезін реттеу мүмкіндігін зерттеу. Зерттеу нысандары ajuga turkestanica жасушаларының суспензиялық дақылдары болып табылады. Бастапқы материал: 2016 жылы алынған Ajuga turkestanica (Regel) Briq Аt21 каллус штаммы, сондай-ақ Ресей Федерациясының РҒА К.А. Тимирязев атындағы Өсімдіктер физиологиясы институтының криобанкінен дайын мұздатылған коллекциялық базалар. Зерттеу әдістері: каллус тінінен жасуша суспензиясын алу; суспензия дақылдарын өсіру; мәдениеттің өсу сипаттамаларын анықтау: бір литр ортадағы құрғақ және шикі биомассаның мөлшері, ортадағы жасуша концентрациясы, мәдениеттің өміршеңдігі. Суспензиялық дақылдардың өсу сипаттамаларын бағалау нәтижелері алынды. Практикалық маңыздылығы: алынған суспензия дақылдарын биологиялық белсенді заттарды алу, қайталама метаболизмді зерттеу, дәрілік препараттарды өндірудің биотехнологиялық әдістерін әзірлеу сияқты әртүрлі биотехнологиялық зерттеулер үшін пайдалануға болады.